Enquète: Natuurlijke huisvesting
Het doel van deze enquete is het verkrijgen van meer inzicht in de visie van staleigenaren op Natuurlijke Huisvesting voor paarden.
Natuurlijke Huisvesting is een breed begrip en kan in verschillende vormen worden geïmplementeerd maar voor deze enquete gaan we uit van een aantal uitgangspunten voor Natuurlijke Huisvesting:
Een Paddock Paradise of een Hit Actief stal zijn voorbeelden stal systemen die hieraan voldoen maar varianties hierop zijn ook mogelijk.
Een dergelijke huisvesting wordt gezien als een manier om zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de natuurlijke behoefte van paarden en hiermee aan het welzijn van paarden.
Toch kunnen er diverse belemmeringen zijn om voor Natuurlijke Huisvesting te kiezen. Denk aan kosten, beschikbare ruimte en praktische overwegingen die te maken hebben met het doel waarvoor men paarden houdt (sport / fokkerij etc).
Om hier meer zicht op te krijgen is deze enquete opgesteld. Deze bestaat uit een aantal stellingen waarop men kan aangeven in welke mate men het eens of oneens is.
Deze stellingen zijn verdeeld over 5 thema's:
Deze enquete is bedoeld voor staleigenaren die eigen paarden huisvesten of (ook) paarden van andere eigenaren en waarvan het stalsysteem anders is dat de hiervoor omschreven 'Natuurlijke Huisvesting'.
Resultaten van de enquète
De resulaten van de enquète zijn in grafieken weergegeven. Deze grafieken zijn zichtbaar door op een link bij elke thema te klikken.De stellingen in de enquète zijn wisselen positief en negatief geformuleerd. De respondent heeft bij elke stelling de volgende keuzemogelijkheden:
Om belemmeringen van natuurlijke huisvesting visueel aan te duiden is er voor gekozen om de resultaten die een belemmering weergeven de kleur rood te geven.
Bij een positief geformuleerde stelling dan zijn de keuzes 'eens' en 'sterk mee eens' groen.
Bij een negatief geformuleerde stelling dan zijn de keuzes 'eens' en 'sterk mee eens' rood.
Positief of negatief geformuleerd is niet zo zeer taalkundig beoordeeld maar vooral of het positief of negatief is voor het paard.
Als voorbeeld de stelling: 'in een natuurlijke huisvesting zullen paarden sneller een blessure of beschadiging op lopen'. Deze is taalkundig positief geformuleerd maar de keuze 'eens' of 'zeer mee eens' zijn negatief voor het paard en wordt dus als een belemmering voor natuurlijke huisvesting ervaren. Deze opties krijgen daarom de kleur rood in de grafiek.
Thema "Welzijn en gezondheid"
Als we kijken naar de grafieken met betrekking tot welzijn en gezondheid dan zien we vooral veel groen. Dit duidt er dus op dat de meeste respondenten wel van menig zijn dat natuurlijke huisvesting bijdraagt aan het welzijn en de gezondheid van paarden.Toch zijn er bij een deel van de respondenten wel een aantal zorgpunten. Dit gaat dan vooral over een verhoging van de kans dat dieren elkaar kunnen verwonden en dat (hierdoor?) de dierenart vaker langs zal moeten komen. Deze zorg speelt echter bij een minderheid van de respondenten.
Een groter deel van de respondenten lijkt het lastig om de voeding van de afzonderlijke paarden goed te kunnen reguleren. Opvallend is dat 40% van de respondenten aangeeft dat hun paard niet geschikt is om 24x7 het hele maar buiten te zijn.
Thema "Financiële aspecten"
Financieel gezien lijken er wel wat meer belemmeringen te zijn. Zo verwacht 45% van de respondenten dat de exploitatiekosten hoger zullen worden. Waar deze hogere exploitatiekosten echter uit bestaan wordt uit de enquête niet duidelijk. De verwachting is niet dat de dierenartskosten of de kosten voor hoefverzorging hoger zullen worden. Ook een lagere opbrengst van het hooiland wordt door een meerderheid (57%) niet als een belemmering gezien.Over de vraag of klanten bereid zijn meer te betalen voor natuurlijke huisvesting waren de respondenten verdeel. 31% denkt van wel tegen 24% die denkt van niet. Uit een afstudeerwerkstuk uit 2018 kwam naar voren dat 86% van de ondervraagden bereid was om meer lesgeld of stalgeld te betalen als de manege of stalhouder zou overgaan op natuurlijke huisvesting.
Toch is een meerderheid van de respondenten (sterk) van mening dat er geen financieel voordeel behaald zal worden uit een overgang naar natuurlijke huisvesting.
Thema "Organisatie en planning"
Als we kijken naar de stellingen van "Organisatie en planning" dan zien we hier duidelijke belemmeringen. Ten eerst is de mening van de 88% van de respondenten dat een overgang naar natuurlijke huisvesting een groot project is. Bijna de helft van de respondenten heeft wel een idee hoe dit eventueel voor haar/zijn situatie ontworpen zou kunnen worden. Maar voor wat betreft de daadwerkelijke uitvoering geeft 43% aan niet te weten hoe dit daadwerkelijk te realiseren qua uitvoering.Daarnaast verwacht een groot deel van de respondenten meer tijd kwijt te zijn aan werkzaamheden zoals het uitmesten en het voeren. En voor wat het voeren betreft is het onbeperkt ruwvoer voor de meesten niet zo'n probleem maar als het gaat om een individueel voerbeleid per paard ziet 45% hierin wel een (grote) belemmering.
Thema "Omgevingsfactoren"
Voor wat betreft omgevingsfactoren blijkt dat de hoeveelheid beschikbare grondoppervlakte slechts bij een kwart van de respondenten een probleem is maar dat vooral de grondsoort waarop men woont vooral een belemmering is (46%). Daarnaast vindt een groot deel (40%) het gewoon een (te) ingrijpende verandering van het perceel, al heeft dit niet zo zeer te maken met een eventuele daling van de waarde van het huis of perceel (slecht 9%). Bijzonder is de stelling over het passend zijn in het omgevingsbeleid van de gemeente. 33% denkt dat het niet past in het omgevingsbeleid tegenover 41% die denkt dat het wel past. Dit roept de vraag op of het omgevingsbeleid van de diverse gemeenten nu zo verschillend is, of dat elke situatie de ene kant (past niet) of de andere kant (past wel) uit kan vallen.
Thema "Professionele aspecten"
Tenslotte bevatte de enquête ook een paar stellingen voor respondenten uit de professionele paardensport of fokkerij. De stellingen werden alleen voorgelegd aan deze respondenten en dus niet aan de respondenten die aangaven vooral de recreatieve sector en amateur paardensport als doelgroep te hebben. Omdat slecht een paar respondenten uit de professionele paardensport kwamen en dus deze vragen hebben beantwoorden kunnen deze antwoorden zeker niet als representatief worden beschouwd. Desalniettemin kan het wel een indicatie geven van de belemmeringen en daarom zijn de resulten hier wel vermeld.Het meest in het oog springend is de reactie op de stelling over de kans op verwondingen. Waar slecht 21% bij deze vraag bij het thema "welzijn en gezondheid" aangaf hier bang voor te zijn is de score bij de professionele paardensport/fokkerij veel hoger. Daarnaast geven de professionele paardenhouders aan dat hun paarden tijdens de training al voldoende beweging krijgen. Het breed geaccepteerde oordeel dat natuurlijke huisvesting zorgt voor meer beweging (zie thema Welzijn en gezondheid) wordt door deze doelgroep dus minder relevant geacht.
Tenslotte geeft men aan dat natuurlijke huisvesting voor veulens geen probleem is maar dat het wel een probleem is om hengsten op deze manier te huisvesten. Als denk ook 40% dat dit wel mogelijk is.
Conclusie?
Het doel van de enquête is om inzicht te krijgen in de belemmeringen die staleigenaren zien ten aanzien van natuurlijke huisvesting. Hierbij is vooral in de breedte gekeken naar factoren die hierin een rol kunnen spelen en zijn mogelijke belemmering niet verder in de diepte onderzocht naar meer detail. Hierdoor roepen sommige resultaten wellicht meer vragen op dan antwoorden. Bijvoorbeeld hoe het nu exact zit met het gemeentelijk omgevingsbeleid in relatie tot het inrichten van natuurlijke huisvesting. Ook is het aantal respondenten onvoldoende om de resultaten als 'statistisch significant' te kunnen bestempelen.Wat wel opvallend is dat op veel stellingen zowel 'sterk mee oneens' als 'sterk mee eens' is geantwoord. Hieruit kun je de conclusie trekken dat inzichten vaak ver uiteenliggen en er blijkbaar over veel onderwerpen geen feitelijke consensus is. De reacties lijken daarom meer gebaseerd te zijn op persoonlijke overtuigingen, wellicht gebaseerd op individuele ervaringen. Het zou bijvoorbeeld heel interessant zijn als er representatief onderzoek wordt gedaan naar een verhoogde kans op verwondingen van paarden onderling in een natuurlijke huisvesting. Als we het willen samenvatten dan kunnen we stellen dat natuurlijke huisvesting gezien wordt als een manier van huisvesten die ten goede komt aan het welzijn en gezondheid van paarden maar dat de overstap naar deze manier van huisvesten als ingrijpend en omvangrijk wordt gezien en dus als een belemmering worden ervaren. Daarnaast zijn er diverse situationele belemmeringen zoals grondsoort en andere omgevingsfactoren. Tenslotte worden er een aantal risico's voor de paarden onderkent die vooral voor de professionele paardensport een belemmering zijn.